Çalışanlar İçin Asgari Ücret Kararı

2023 asgari ücret için ilk toplantı 7 Aralık'ta, ikinci toplantı ise 14 Aralık'ta yapıldı. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nda yürütülen çalışmaların sonuçları merakla beklenirken, ortaya çıkan maaş belirlemesi tüm vatandaşların kafasında soru işaretleri oluştu. 7 milyona yakın çalışanı ilgilendiren konu merak ediliyor.

Güncel asgari ücret ne kadar ve kimleri ilgilendiriyor?

Bir işçinin asgari ücreti aylık 6 bin 471 lira, vergi ve kesintiler düşüldüğünde net 35 kuruş 5 bin 500 lira. Asgari ücretin işverene toplam maliyeti bir işçi için 7 bin 603 lira 43 kuruş. Bunun 6 bin 471 lirası brüt asgari ücret, 1003 lirası 1 kuruş sosyal güvenlik primi, 129 lirası 42 kuruş işveren işsizlik sigortası primi.

2022 asgari ücret ile tüm ücretlerin asgari ücrete eşit olan kısmı gelir vergisinden muaf tutuldu.

Resmi rakamlara göre 16 milyon 687 bin çalışanın yüzde 38'i yani yaklaşık 6 milyon 300 bini asgari ücretle çalışıyor. Asgari ücretin biraz üzerinde kazananlar düşünüldüğünde bu sayının 7 milyonu aştığı tahmin ediliyor. Asgari ücretteki artış, toplu iş sözleşmesi olan işyerlerinde ücretler başta olmak üzere tüm ücretleri artırıcı etki yapıyor. Bu ücret ile geçimini sağlayan çalışanları doğrudan etkilemekle birlikte yasal mevzuatta yer alan birçok düzenlemede kriter olarak kabul edilmesi açısından da toplumun geniş kesimini ilgilendirmektedir. Bu durum işsizlik ödeneğinden kıdem tazminatına, GSS primlerinden askerlik ve analık borcuna, isteğe bağlı sigorta primlerinden staj ücretlerine, asgari ücretlilerin maaş bildirimine kadar birçok kalemi etkiliyor.

Asgari ücret nasıl belirlenir?

İşçi, işveren ve devletten beş temsilciden oluşan 15 kişiden oluşan Asgari Ücret Tespit Komisyonu asgari ücreti belirliyor. Komisyon, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı tarafından toplanır ve yeni asgari ücretin belirlenmesi çalışmaları kapsamında geleneksel olarak Aralık ayında dört kez toplanır. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca belirlenen üyelerden birinin başkanlığında oluşturulan komisyon en az 10 üyenin katılımı ile toplanır ve oy çokluğu ile karar verir. Oyların eşitliği halinde Komisyon Başkanının bulunduğu taraf çoğunluğa sahip sayılır.

İşçiler ve işverenler ne istiyor?

Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nda işçi tarafını TÜRK-İŞ, en fazla üyeye sahip işçi konfederasyonu olması nedeniyle, işveren tarafını ise Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) temsil etmektedir. TÜRK-İŞ, öncelikle, zam pazarlığının Açlık ve Yoksulluk Sınırı Araştırması'nın Kasım ayı açlık sınırı verisi olan 7 bin 785 lira üzerinden başlamasını istiyor. Aynı zamanda refah payını ve satın alma gücünün enflasyona karşı korunmasını talep eder. Bu sayısal talebe ek olarak gelir vergisi dilimlerinin çalışanlar lehine düzenlenmesi ve sendikalaşma önündeki engellerin kaldırılması da TÜRK-İŞ'in gündeme getirdiği konular arasında yer alıyor.

TİSK ücretler konusunda bir rakam paylaşmasa da işçi ve işvereni dikkate alan dengeli bir asgari ücretten yanadır. Belirlenecek yeni artışla istihdamı korumak, yeni istihdam yaratmak ve işletmelerin rekabet gücünü dikkate almak isteyen TİSK, işveren desteklerinin 2023 yılında da devam etmesini talep ediyor.

Görüşmeler kapsamında ikinci toplantı 14 Aralık'ta yine Bakanlığın ev sahipliğinde gerçekleştirildi. Basına kapalı olarak yaklaşık 2,5 saat süren bu toplantıda Hazine, Maliye ve Ticaret bakanlıkları ile Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) temsilcileri ekonomik verilere ilişkin sunumlar yaptı. Görüşmelerin en kritik üçüncü toplantısı 20 Aralık Salı günü Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nda yapılacak. Bu toplantıda taraflarca açıklanacak ilk rakamlar masaya yatırılacak. Üçüncü toplantının ardından en kısa sürede dördüncü toplantının da yapılması beklenirken, 2023 yılı asgari ücret rakamının da önümüzdeki hafta içinde belirlenmesi bekleniyor.